Ayların İsimleri Nereden Geliyor?

Ocak (January): Bu ayın İngilizcesi bir yüzü sağa bir yüzü sola bakan Roma Tanrısı Janus’dan gelmektedir. Ocak ayının bir yüzü geçen senenin bitişini simgeler, diğer yüzü ise yeni bir senenin başlamasını sembolüdür. Türkçe’de ise ocak, kışın evlerde yemek pişirilmesi için ateş yakılan yer anlamındadır. Aynı zamanda Kaşgarlı Mahmut’un 1073 yılında yazdığı Divan-ı Lügati Türk adlı eserinde oçak kelimesi, Arapçadaki al- kânûn kelimesine karşılık olarak verilmiştir.

Şubat (February): İngilizcesi Antik Romalıların arınma festivallerinde kullandıkları malzemelerin adı olan februa kelimesinden gelir. Aynı zamanda tanrıları Februus’tur. Türkçe şubat ayı ise, kökeni şabat olan Süryanice dilinden gelmektedir. Şabat sözcüğü ise dinlenilen gün manasına gelir.

Mart (March): Mart ayının söylenişi ve anlamı her dilde oldukça benzer. Hepsinin kökeni ise Roma Savaş Tanrısı olan Martius’tan gelmiştir.

Nisan (April): Latince açmak anlamına gelen nisan, ağaçların çiçek açmaya başladıkları mevsimi anlamında kullanılır. Süryani ve Akatçada yılın ilk ayı, ilk meyve gibi anlamlara da gelmektedir.

Mayıs (May): Latinceden Türkçeye geçen Mayıs ayı, Romalılarda yağmur tanrıçası olan Maia’dan gelmektedir. Bu tanrıça bitkileri büyüten ve bereket anlamına gelir.

Haziran (June): Bu ay Türkçeye Süryani dilinden geçmiştir. Sıcak anlamına gelir. Latince ve İngilizcesi ise Roma mitolojisindeki Juno tanrısından gelir.

Temmuz (July): Süryanice tammuz sözcüğü, çok fazla değişikliğe uğramadan Türkçeye geçmiştir. Sümer, Asur ve Babil tanrısı da Tammuz’dur. Ayrıca Eski Türkçede tamu- z kelimesi, çok sıcak ve cehennem anlamlarına gelir. Roma İmparatoru Julius Caesar’a ithafen Miladi takvim de bu aya July ismi verilmiştir.

Ağustos (August): Roma İmparatoru Ceaser Augustus için aya bu isim verilmiştir. Türkçeye Latinceden geçmiştir ve bu aya harman ayı da denir. Ağustos ayının Türkçe kökenleri Piri Reis’in Kitab-ı Bahriye’sinde bahsedilmektedir.

Eylül (September): Süryani dilinde elûl, Arapçaya aylûl, Türkçeye ise eylül olarak geçmiştir. Latince kökeni bakıldığın septem, yedi anlamına gelir. Türkçe anlamı ise yedinci ay’dır. Bu ay adını, Roma İmparatoru Septimus Severus’dan almıştır.

Ekim (October): Latince kökeni October, İngilizce kökeni Octobre’dir. Türkçede ekim isminin verilmesinin nedeni ise bu ayda ekim yapılmasından kaynaklıdır. Eski Türkçe’de bu ay, birinci teşrin ya da teşrinievvel olarak geçmektedir. 1945’de çıkan yasaya göre de isimler değiştirilmiş ve ekim ismi verilmiştir.

Kasım (November): Çok önceleri Anadolu’daki halklar yılı kasım ve hızır günleri olarak ikiye ayırırdı. 6 Mayıs’da başlayan Hızır günleri Kasım ayına dek sürerdi. Arapçada ise kasım kelimesi bölen anlamına gelir. Bu yüzden Türkçeye Arapça’dan geldiği düşünülmektedir.

Aralık (December): Eski Türkçe’de bu ay kânunuevvel olarak geçerken, Cumhuriyetten sonra aralık denmeye başlanmıştır. Aralık ayı, kasım ve ocak aylarının arasında kaldığı için bu ismin verildiği düşünülmektedir. Ayrıca Roma takviminde 10. ay olarak bilinmektedir.