Makale Nedir? Makale Nasıl Yazılır? (Akademik Makale Yazma Tüyoları)

Makale genel olarak yazarın bir konu ya da tartışma hakkındaki bakış açısını açıklayan bir yazı olarak özetlenebilir. Bilimsel makale ise yazarın okuyucuyu bir kavram ya da durum hakkında bilgilendirmek, onlara farklı bir bakış açısı kazandırmak ya da bir görüşe ikna etmek için bir tür iddiada bulunması şeklinde özetlenebilir.

Bununla beraber bilimsel makalenin içeriği ve yapısı disiplinden disipline farklılık gösterebilir. Endüstri mühendisliği gibi bazı disiplinlerde makalelerin içeriğinde matematiksel modeller bulunurken daha sosyal bölümlerde makale içerikleri daha farklı bir yapıya sahip olabilir. Aynı zamanda makalenin içeriği hedef kitleye göre de farklılık gösterebilir.

Makalelerin bazılarında yeni bir teori, yöntem ya da tanım geliştirme gayesi hakimken bazıları literatürde yapılan araştırmaların toplanmasıyla ilgilenir. Bazı makalelerde saha çalışmaları bulunurken bazıları kavramsal bir çerçeve sunar. Bununla beraber bütün makaleler bilimsel bilginin ilerlemesine katkıda bulunma noktasında bir araya gelir.

Makale Nedir?

Bilimsel makale, yükseköğrenimin önemli bir parçasını oluşturur. Bilimsel makale genel olarak tartışma başlatmak, bir fikri savunmak ya da yeni bir bakış açısını elde edilen kanıtlarla desteklemek amacıyla yazılır. Bilimsel makaleleri normal bir makaleden ayıran özellik, kanıtlarla desteklenebilmesidir.

Örneğin, “düzenli egzersiz yapmanın fiziksel ve zihinsel sağlığı iyileştirdiği” iddiasını savunuyorsanız bunu kanıtlamanız gerekir. Bu iddiayı desteklemek için yapılan araştırmalarda, düzenli egzersizin kalp sağlığını iyileştirdiği ya da stresi azalttığı bulunmuş olabilir. Geçmişte bulunan ya da kendinizin bulduğu bilgileri bir araya getirerek kanıtlanabilir bir argüman üzerinden makale yazabilirsiniz.

Makale Çeşitleri

Makale çeşitleri yazım amacına göre kendi içinde birçok kategoriye ayrılır. Makale çeşitleri genel olarak şu şekildedir:

• Literatür araştırması makaleleri: Derleme makale olarak da nitelendirilir. Geçmişte yapılan bilimsel araştırmalara dayanarak belirli bir konunun incelenmesinden oluşur. Aynı zamanda literatür araştırmaları, belirli bir alanın mevcut durumu hakkında bilgi edinilmesine imkân tanır.
• Kavramsal çerçeve makaleleri: Belirli bir konsepti ya da geliştirilen yeni bir yöntemi anlatmak için yazılır. Örneğin, üretim alanında geliştirilen bir yöntemi ya da felsefeyi anlatmak için kaleme alınabilir. Bununla beraber bu tür çalışmalarda genellikle saha çalışmaları yer almaz, daha çok teorik olarak bir açıklama yapılır.
• Görüş/tartışma makaleleri: İsminden de anlaşılabileceği gibi bu tür makalelerde genellikle yazarın kişisel görüşleri yer alır. Bununla beraber bilimsel bir makale olarak değerlendirilebilmesi için yazarın düşüncelerini bilimsel bir yapı üzerine inşa etmesi gerekir.

• Deneysel araştırma makaleleri: İsminden de anlaşılabileceği gibi yapılan bir deneyin sonuçlarını kamuoyu ile paylaşmak için kaleme alınır. Biyoloji, kimya ya da fizik gibi alanlarda yaygındır.
• Analitik araştırma makaleleri: Bu tür makalelerde olayların, konuların ve fikirlerin analizi gerçekleştirilir. Araştırmacı ilk önce farklı bakış açılarını açıklar ve sonrasında bu fikirleri tarafsız bir gözle analiz eder.
• Model tabanlı araştırma makalesi: Matematiksel bir model içeren makaleler, birçok farklı alanda uygulanır. Belirli bir amaç doğrultusunda matematiksel bir model geliştiren makaleler, aynı zamanda bir modelin çözümüne de odaklanabilir. Geçmiş yıllarda geliştirilen bir modelin yeni bir sezgisel yöntemle çözülmesi, örnek olarak verilebilir.

• Ankete dayalı araştırma makalesi: Bir amaç doğrultusunda yazar anket yaparak veri toplar. Bununla beraber makalenin güvenilir hale gelmesi için belirli bir kişi sayısının üzerinde anket yapması tavsiye edilir. Ardından yazar, anketten elde edilen yanıtları yorumlar, analiz eder ve bir sonuca varır.
• İnceleme makaleleri: Genellikle edebiyat alanında karşılaşılsa da daha geniş bir alana sahiptir. Belirli bir eserin eleştirel bir gözle ele alınmasını içerir. Bununla beraber eserin yazıldığı dönem üzerinden incelemeler de yapılabilir.

Bilimsel makale çeşitleri kendi içinde birçok farklı türe ayrılır ve her birinin amacı farklıdır. Bu çeşitlilik bilimsel araştırmalara zenginlik katar ve farklı okuyucu kitlelerine hitap edilmesini mümkün kılar.

Makalenin Özellikleri

Bilimsel makale özellikleri genel olarak şu şekildedir:

• Makalenin dili net olmalıdır. Edebi eserlerde olduğu gibi kelime oyunlarıyla anlatılmak istenen uzatılmamalıdır.
• Araştırmanın konusu ve detayları makalede açıkça belirtilmelidir. Ayrıca okuyan kişilerin anlayabilmesi için makalede kullanılan terimlerin açıklanması gerekir.
• Bilimsel makaleler genellikle alanında yeni bir bakış açısı sunmaya yönelik tasarlanır.
• Makalede elde edilen sonuçların detaylı bir şekilde açıklanması önemlidir.
• Bir makalede kaynakça ve referanslar mutlaka olmalıdır. Eğer yazar, önceki çalışmalardan bir bilgi aldıysa bunu makalesinde belirtmelidir. Aksi takdirde intihal yapmış olur.

• Bazı çalışmaların daha iyi anlaşılabilmesi için görsellerle desteklenmesi gerekir. Örneğin, bir karbon yakalama teknolojisi için boru hattı döşemesi çalışması yapılıyorsa okurların daha iyi anlayabilmesi için durumun görselleştirilmesi gerekebilir.
• Çalışmalarda gerekliyse tablolardan yardım alınabilir. Tablolar, verilerin daha rahat bir şekilde paylaşılmasını mümkün kılar.
• Her makalenin sonunda yapılan çalışmanın sonuçlarının anlatıldığı bir bölüm olmalıdır. Yazar burada bulgularını ve gelecekteki çalışmalar için önerilerini anlatabilir.
• Çalışmaların kısa bir özeti olmalıdır. Bu özette yapılan araştırmanın bulguları ve öneminden kısaca bahsedilir.

Makale Nasıl Yazılır?

Makale yazım kuralları her ne kadar çalışmadan çalışmaya değişiklik gösterse de bazı bilgiler bir çalışma ortaya çıkarmakla ilgilenen kişilere yardımcı olabilir. Aşağıdaki maddeleri inceleyerek bir çalışma hazırlamaya nasıl başlayabileceğinizi ve neler yapmanız gerektiğini öğrenebilirsiniz.

• İlk önce ilgilendiğiniz ya da üzerinde bir çalışma gerçekleştirdiğiniz bir konu seçmelisiniz. Size geniş bir çalışma alanı sağlayacak, üzerinde çalıştığınız konuyla bağlantılı olacak ve bilgili olduğunuz bir alan seçerek makaleyi daha rahat bir şekilde ortaya çıkarabilirsiniz. Seçeceğiniz konunun özgün, araştırmaya değer ve katkıda bulunabileceğiniz bir alan olduğuna dikkat etmelisiniz.
• Konu seçimi yaptıktan sonra alanı literatürden araştırmalısınız. Güvenilir kaynaklardan bilgi alarak o alanda ne gibi çalışmalar yapıldığını incelemelisiniz. Örneğin, size göre orijinal bir fikir geliştirmiş olsanız bile bu çalışma önceden yapılmış olabilir. Böyle bir problemle karşılaşmamak için literatürü iyice taramalısınız.

• Çalışmanızı hazırlarken ana hatları oluşturmaya özen göstermelisiniz. Genel olarak nasıl bir giriş, gelişme ve sonuç kurgulayacağınızı belirlemelisiniz.
• Makale yazarken açık ve anlaşılır bir dil kullanmak oldukça önemlidir. Ayrıca çalışmanızda kullanmanız gereken bilimsel terimler varsa onlar hakkında da fikir sahibi olmalısınız.

Makalenizi bölümlere ayırdıktan ve bütün bölümleri doldurduktan sonra tekrar baştan sona okumalısınız. Bazen makalenin başında yazdığınız cümleler çalışmanın sonuyla çelişebilir. Bu tür problemleri ortadan kaldırmak için bütün çalışmayı baştan dikkatli bir şekilde okumalısınız.

Akademik Makale Yazma

Akademik makale yazarken aşağıdaki bölümleri hazırlamalısınız.

• Özet: Çalışmanızın girişinde içeriğinin ve bulgularınızın ne olduğunu kısaca açıkladığınız bir bölüm olmalıdır. Bu bölümü anlaşılır bir şekilde net bir dille kaleme almalısınız.
• Giriş: Özet bölümünün ardından çalışmanızın ne hakkında olduğunu daha detaylı bir şekilde anlattığınız bir giriş yazmalısınız.
• Literatür araştırması bölümü: Yaptığınız çalışmada kullandıklarınızın okura ne olduğunu açıklamalısınız. Örneğin, Yalın Üretim alanıyla ilgili bir çalışma yapıyorsanız ne olduğunu ve hangi araçların kullanıldığını anlatmalısınız.

• Ana bölüm: Literatür araştırmasını yazdıktan sonra makalenizin asıl ne hakkında olduğuna geçiş yapabilirsiniz. Burada yapacağınız çalışmayı detaylı bir şekilde anlatmanız gerekir. Ayrıca literatür araştırmasıyla destekleyerek teorik bir çerçeve sunmalısınız.
• Araştırma yöntemleri: Yaptığınız çalışma ne olursa olsun araştırma yöntemlerinizin ne olduğundan bahsetmelisiniz. Matematiksel model de kullansanız anket de yapmış olsanız araştırma yöntemlerinizin ne olduğunu detaylı olarak açıklamalısınız.
• Bulgular: İsminden de anlaşılabileceği gibi bu bölümde yaptığınız çalışma sonucunda ne bulduğunuzu anlatmalısınız. Bulgularınızı yazı şeklinde, tabloyla ya da görsellerle açıklayabilirsiniz. Örneğin, bu bölüme anket sonuçlarını gösteren bir pasta grafiği koyabilirsiniz.

• Tartışma: Bu bölüm her makalede olmasa da bulgularınızı bu bölümde tartışabilirsiniz. Ayrıca çalışmanızın eksik yönlerinden ve gelecekte ne gibi çalışmalar yapılabileceğinden de bu bölümde bahsedebilirsiniz.
• Bilimsel makale hazırlarken bütün bölümleri dikkatli doldurmalı, teorinizi bulgularla ya da kanıtlarla destekleyerek okura aktarmalısınız.

pingpong university’yi indirerek üniversite hayatının her aşaması hakkında bilgi alabilir, akademik kariyerinizi dilediğiniz gibi inşa edebilirsiniz. Makale yazma ipuçlarından kampüs hayatına kadar ihtiyaç duyabileceğiniz bilgilere kolaylıkla ulaşabilirsiniz.